تبریز یکی از کلان شهری ایران است که در شمال غربی کشور واقع شده است و ازنظر اقتصادی و صنعتی رشد چشمگیری داشته است. تولیدات و محصولات تبریز نیز به دو دسته خوراکی‌ها و صنایع دستی قابل تقسیم شدن هستند. در اینجا مهمترین سوغاتی‌های این شهر را به اختصار شرح خواهیم داد.
تبریز، شهر اولین‌ها و مهد تمدن ایران، فقط به خاطر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی‌اش معروف نیست، بلکه بازارها و مغازه‌های پر رونقش نیز پر از سوغات خوشمزه و صنایع دستی نفیس هستند که هر مسافری را مجذوب خود می‌کنند. اگر قصد سفر به این شهر زیبا را دارید، حتماً برای خرید یادگاری‌های ماندگار از تبریز، سری به این مکان‌ها بزنید.
شیرینی‌های تبریز
تبریز، دنیایی از شیرینی‌های خوشمزه است که هر کدام طعم و بوی گوناگونی دارند. این شیرینی‌ها عبارتند از:
سوغات تبریز چیه ؟ قطعا شیرینی های خوشمزه اش
نوقا یا لوکا:
«نوقا یا لوکا» یکی از شیرینی‌های لذیذ و پرطرفدار شهر تبریز است که از خانواده «گز» می‌باشد. مواد تشکیل دهنده نوقا عبارتند از: سفیده تخم مرغ، شکر، گردو، وانیل و …. بعضی از مواقع از نان میکادو نیز در تهیه آن استفاده می‌گردد. در تبریز این نوع شیرینی مخصوص سفره عید، مراسم شادی و جشن و سرور است.
به عقیده بسیاری سوغات تبریز نوقا است و بس!
قرابیه تبریز:
یکی از شیرینی‌های معروف، سنتی و گران قیمت این شهر «قرابیه» است. مواد اولیه این شیرینی آرد گندم، شکر، وانیل، تخم مرغ و … بوده و به شکل کلوچه تهیه می‌شود. برای تزیین آن از انواع مغزها استفاده می‌گردد. معمولاً شیرینی در اعیاد باستانی و مذهبی جایگاه بسیار ویژه دارد. قرابیه در بازار دارای طعم‌های مختلفی است مثل قرابیه پسته‌ای، نارگیلی، گردویی و … .
قرابیه تبریز! از بهترین سوغاتی تبریز شیرینی
باقلوای تبریز:
«باقلوا» یکی از شیرینی‌های بسیار خوشمزه‌ای می‌باشد که از ترکیه و کشورهای آسیای میانه به سایر کشورهای جهان صادر شده است. در ایران، تبریز دارای بهترین طعم باقلوا می‌باشد. مواد اولیه آن عبارتند از از آرد گندم، شکر، تخم مرغ، هل و… که در طعم‌های پسته‌ای، نارگیلی و بادامی تهیه و در شکل‌های مربع، لوزی و لوله‌ای به فروش می‌رسند.
باقلوای تبریز از سوغات تبریز در تهران نیز فروخته می شود.
اریس:
«اریس» یکی از معروف‌ترین شیرینی‌های اصیل و قدیمی تبریزی است که با موادی همچون شیر، شکر، وانیل، پسته، کاکائو و … تهیه می‌گردد. اریس دارای انواع مختلفی به نام تسبیحی و کاکائویی می‌باشد.
اریس به عنوان سوغات تبریز در جدول به کار می رود. سوغات تبریز ریس
راحت الحلقوم:
راحت الحلقوم را در اکثر نقاط ایران می‌توان دید. این شیرینی که بسیار باب طبع کودکان و بزرگسالان می‌باشد از شکر، آب، گلاب، جوهر لیمو، آرد و … تهیه می‌شود و یکی از خوراکی‌های شب یلدا و اعیاد به شمار می‌آید.
شیرینی لطیفه:
یکی از انواع شیرینی‌های خامه‌ای و پرطرفدار، شیرینی «لطیفه» است. گرچه این شیرینی را می‌توان در اکثر نقاط کشور تهیه نمود؛ اما عطر و طعم آن در شهر تبریز متفاوت است. این شیرینی شامل دو تکه نان سبک و دایره شکل است که میانشان با خامه پر شده است. این شیرینی لذیذ با موادی همچون تخم مرغ، آرد گندم، نشاسته ذرت، پودر قند، بکینگ پودر و وانیل تهیه شده در میهمانی‌ها برای پذیرایی استفاده می‌شود.
شیرینی کنجدی:
«شیرینی کنجدی » از شیرینی‌های معروف تبریز و آذربایجان شرقی می‌باشد که به دلیل داشتن کنجد، دارای ارزش غذایی بالایی است. مواد اولیه این شیرینی عبارتند از زرده تخم مرغ، شکر و کنجد.
حلوا برزک:
«حلوا برزک» نوعی حلوای تیره رنگ است که دارای خواص زیادی می‌باشد زیرا از نوعی دانه روغنی به نام بزرک سیاه تهیه می‌گردد. این دانه روغنی را می‌توان از عطاری‌های شهر، تهیه نمود.
نان زنجبیلی:
« نان زنجبیلی»، نانی خوشمزه است که در سفره تبریزی‌ها و به خصوص در زمان افطار و صبحانه جایگاه ویژه‌ای دارد. این نان از آرد گندم، روغن، کره، ماست، تخم مرغ، شیر و پودر زنجبیل و… تهیه می‌شود.
شیرینی پیچ انگشتی یا پفک گردویی:
« پیچ انگشتی یا پفک گردویی» از شیرینی‌های خوشمزه‌ای است که بیشتر در ایام نوروز در تبریز استفاده می‌شود. در پخت این شیرینی از زرده تخم مرغ، گردوی خرد شده، وانیل، پودر شکر و پسته استفاده می‌شود.
چوروتمه:
« چوروتمه»، یکی از شیرینی‌های بسیار قدیمی کمیاب تبریز به شمار می‌رود که البته در بازار به سختی قابل یافتن است.
شکلات تسبیحی:
این شیرینی که نوعی شکلات محسوب می‌شود در دو رنگ سفید و قهوه‌ای تهیه می‌گردد. مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از شیر، شکر، بکینگ پودر، وانیل، گلوکز، شیر خشک، کره و پودر کاکائو. به دلیل شباهت ظاهری، به این شکلات «شکلات تسبیحی» می گویند.
لوز تبریز:
«لوز» شیرینی لذیذی در تبریز است که با ترکیب شکر، بادام، پودر قند، آب، زعفران دم کرده و پسته کوبیده تهیه می‌شود. گرچه این شیرینی در شهرهای دیگر همچون یزد هم تهیه می‌شود، اما در تبریز دارای طعم بسیار متفاوتی می‌باشد.
لوز ! قطعا سوغات تبریز شیرینی های فوق العاده اش است.
مربای گل سرخ:
گل محمدی در تبریز به وفور کاشته می‌شود. در تبریز با این گل خوشبو مربای بسیار خوشمزه‌ای تهیه می‌شود که طعمی شیرین و دلچسب دارد و در صبحانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رشته ختایی:
«رشته ختایی» که در کشورهایی همچون ترکیه با نام «تل کادایف» نیز شناخته می‌شود، با استفاده از نوعی رشته طبخ شده تهیه می گرد. نام دیگر این شیرینی «باقلوای رشته‌ای» نیز می‌باشد. مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از رشته، کره و پودر قند که برای دادن عطر و طعم به آن از زنجبیل، دارچین، پودر گل محمدی و گلاب استفاده می‌گردد. از آنجایی که در میان این مواد ازمغز گردو و پسته استفاده می‌شود ارزش غذایی بالایی در شیرینی ایجاد می‌کند.
آجیل و خشکبار :
از دوره قاجار یکی از محصولات مهم صادراتی ایران به خارج از کشور ، آجیل و خشکبار تبریز بوده است. در تبریز، تهیه و آماده سازی انواع خشکبار، به دو روش سنتی و صنعتی صورت می‌گیرد. در آن جا میوه‌هایی همچون آلو، هلو، انگور، زردآلو و… به صورت خشک به بازار عرضه می‌گردد. در استان آذربایجان شرقی با میوه‌های خشک شده، خشکبار خوشمزه‌ای به نام «میان پُر» تهیه می‌کنند. برای تهیه آن، ابتدا میوه را می‌شویند و هسته آن را طوری جدا می‌کنند که میوه به دو نیم تقسیم نگردد. آنگاه میوه‌ها را در آفتاب قرار می‌دهند تا کمی خشک شود. اگر از میوه تازه استفاده شود، موادی قرار است داخل میوه قرار دهند خیس خواهند شد. پس از خشک شدن اندک میوه‌ها، ترکیبی از پودر بادام، هل و خاکه قند را داخل میوه‌ها می‌ریزند و فشرده می‌کنند. آنگاه میوه‌ها را مجدداً در معرض آفتاب قرار می‌دهند تا میوه خشک و جمع شود و مواد داخل خود را نگه دارد. برخی از شهرهای آذربایجان شرقی، میان پر شهرت بیشتری نسبت به سایر شهرها دارد . در این میان می‌توان میان پر گلابی و زردآلوی عجب شیر و مراغه، میان پر انجیر کردشت و روستاهای حاشیه رودخانه ارس را به عنوان مثال ذکر نمود.
لبنیات آذربایجان و پنیر لیقوان:
از مشهورترین و عالی‌ترین سوغات تبریز «پنیر لیقوان» می‌باشد. این پنیر، یکی از محصولات لبنی خوشمزه‌ای می‌باشد که از شیر گاو تهیه می‌گردد. از بازار تبریز و از سرای گرجیلر می‌توان بهترین پنیر لیقوان را تهیه نمود.
عسل سهند:
در شهرستان مراغه زنبوردان، عسل طبیعی و خالصی را تولید می‌کنند که با نام «عسل سهند » معروف شده است. این محصول پر خاصیت را می‌توان از شیرینی فروشی‌ها و فروشگاه‌های شهر تبریز و مراغه خریداری نمود.
صنایع‌دستی:
تبریز از نظر صنایع دستی‌اش شهره عام و خاص است. شهر تبریز، زیباترین فرش‌ها را دارد. این شهر، به عنوان شهر جهانی فرش ایران شناخته شده است. چرم تبریز هم از کیفیت و زیبایی در جایگاه رفیعی قرار دارد. سوغاتی‌های محبوب تبریز که باید از آنها نام برد عبارتند از: گلیم بافی، سفالگری، محصولات سرامیکی، سوزن دوزی، طراحی سنتی و نگارگری، تابلوهای سنگ، زیورآلات و نقره سازی.
فرش و قالی:
یکی از صنایع دستی مهم استان آذربایجان شرقی، قالی بافی می‌باشد که قدمت آن به دوره سلجوقی و ایلخانی می‌رسد. اوج این هنر در عصر صفوی و تیموری بود. در دوران حکومت صفوی، طرح‌هایی مثل گل و بوته، سجاده‌ای، لچک و ترنج در فرش‌ها مورد استفاده قرار گرفت. در عصر صفوی نقش گل شاه‌عباسی (که یکی از زیباترین نقوش فرش می‌باشد) رواج یافت. امروزه ایده جدیدی دربافت فرش‌های تبریز ادغام شده است که هنر «چرم فرش» نامیده می‌شود. این فرش‌ها با ادغام فرش، چرم و ورنی تهیه می‌گردند و به عنوان زیرانداز تزئینی و فرش و … مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورنی بافی:
یکی از صنایع‌دستی زیبای تبریز «ورنی بافی» می‌باشد که البته خیلی برای همگان آشنا نیست. ورنی بافی را می‌توان به صورت نوعی فرش بافی بدون پرز تعریف نمود که بیشتر توسط عشایر آذربایجان بافته می‌شو د. معادل ورنی بافی، «گلیم یکرو» است. در زبان آذری به ورنی بافی، «سوماک» گفته می شو د. قدمت این هنر چندین صد سال تخمین زده می‌شود، اما نمی‌توان به طور دقیق تاریخ و دوران این هنر را تعیین کرد. در مناطق اهر و ارسباران، این زیرانداز زیبا توسط زنان عشایر منطقه بافته می وبه عنوان ورنی بافی عشایر شهرت یافته است.
چرم تبریز:
«چرم تبریز»، شهرتی جهانی دارد. در تبریز، اکثر تولید کنندگان چرم با شرکت‌های خارجی کار نموده و محصولات خود را به کشور دیگر صادراتی می‌کنند.
چرم تبریز؛ سوغات تبریز درجدول مدرن
گلیم بافی:
در ناحیه تبریز و آذربایجان شرقی، «گلیم بافی» یکی از قدیمی‌ترین هنرهای دستی محسوب می‌شود. گلیم را می‌توان در دسته صنایع زیرانداز طبقه بندی نمود. در تهیه آن از پشم گوسفند، موی بز و ابریشم استفاده می‌گردد. معروف‌ترین گلیم تبریزی، «گلیم شاهسون» است که در طراحی آن از نقش‌های بزرگ و برجسته و با نوارهایی باریک استفاده می‌گردد.
اگر به دنبال خرید سوغات تبریز در تهران هستید، گلیم گزینه مناسبی است.
سفال و سرامیک:
تبریز یکی از شهرهای فعال درزمینه تولید سفال و سرامیک می‌باشد. در تبریز «سفالینه‌های سفید» از نوعی خاک مرغوب تهیه می‌شوند که می‌توانند به عنوان سوغاتی بسیار خوبی خریداری شوند.
سوغات تبریز از کجا بخریم ؟ از تبریز 
قلم زنی:
به هنر کنده کاری و نقش‌اندازی بر روی ظروف فلزی جنس مس، طلا، نقره و برنج، «قلم زنی» گویند. طبق اسناد و مدارک تاریخی، قدمت این هنر به دوران سکاها و سیت‌ها می‌رسد. در ایران، قلم زنی بر پایه دو سبک انجام می‌شود: سبک تبریزی و سبک اصفهانی. در سبک تبریزی، حرکت و فشار مچ دست بیشتر کاربرد دارد و در سبک اصفهانی نقوش با استفاده از چکش کاری حکاکی می‌گردند. به همین جهت، قلم زنی به سبک تبریزی دارای عمق و برجستگی‌های کمتری می‌باشد. یکی از نفیس‌ترین سوغاتی‌های تبریز، ظروف فلزی قلم زنی شده می‌باشد.
از بهترین سوغات تبریز صنایع دستی است.
منبت کاری:
شهر تبریز یکی از مهمترین شهرهای فعال در زمینه منبت کاری می‌باشد. از هنر منبت کاری در بسیاری از بناهای تاریخی و مساجد تبریز استفاده شده است.
منبت کاری؛ سوغات تبریز افتخاری
