۱
نامههای ارسالنشده
میتوانیم به عزیزی که او را از دست دادهایم نامه بنویسیم. برای کسی که از دنیا رفته یا فرصت خداحافظی با او را نداشتهایم. حرفهایی که باید میگفتیم اما نگفتیم یا خشمهایی که باید ابراز میکردیم ولی فرو خوردیم را در نامههایمان بنویسیم.
نامهها را عنوانبندی کنیم. موضوع نامه را مشخص کنیم. دوست، معشوق، افراد مورد خشم و نفرت، کسانی که نسبت به آنها احساس گناه میکنیم. میتوانیم به هر یک از افراد زیر نامه بنویسیم:
ـ کودک درونمان
ـ پدر و مادر خشمگینمان
ـ خالق هستی
ـ رئیس سازمان ملل
ـ رئیسجمهور
ـ رئیس مدرسه یا معلم دبستان یا دبیرستان
ـ یکی از شاعران یا نویسندگان
ـ یکی از خوانندگان موردعلاقه
ـ همسر یا نامزد قبلی
ـ فرزندمان
ـ مردم کشورمان
ـ کودکان بیسرپرست و یتیم
ـ افراد معتاد یا در حال ترک
ـ اعضای خانواده مثل برادر و خواهر، پدربزرگ و مادربزرگ و …
۲
ثبت رؤیاها و آرزوها
رؤیا با آرزو فرق دارد.
رؤیا خلق ذهنیِ آیندهای بهتر است که خودمان در ایجاد آن نقش اساسی داریم. افراد خلاق با اهمیت دادن به همین رؤیاهای خود به خلق اثر پرداختهاند. رؤیاهایتان را ثبت کنید و آنها را جدی بگیرید. هرکدام از ما انسانی منحصربهفرد هستیم و قطعاً رؤیاهای ما هم شخصیتی منحصربهفرد دارند. از نوشتن رؤیاهای کوچک خود شروع کنید. آنها را دستکم نگیرید. زندهبودن هرکس را با همین رؤیاها میتوان اندازه گرفت. اگر کسی رؤیا نداشته باشد، مرده متحرک است.
آرزو خواستن چیزهایی است که دوست داریم آنها را داشته باشیم. مثلاً داشتن یک قصر بزرگ، به دنیا آمدن در یک کشور دیگر یا ازدواج با یک شاهزاده. در خیلی از مواقع این آرزوها انجامشدنی نیستند.
۳
کاریکاتورهای تصویری
بعضی افراد میتوانند ذهنیت خود را به شکل تصویر یا کاریکاتور درآورند. لازم نیست حتماً طراح یا نقاش حرفهای باشید تا بین تصاویر و ذهنتان ارتباط برقرار کنید. سعی کنید احساسات خود را به شکل تصویری بیرون بریزید.
افکار و احساسات خود را دستهبندی کنید و برای هرکدام تصاویری بسازید. شاید علاقهمند باشید در یک دوره آموزش کاریکاتور ثبتنام کنید. خودتان را با هنرمندان بزرگ و مشهور مقایسه نکنید. مهم این است که احساساتتان را تخلیه هیجانی کنید. خود را کودکی بپندارید که دارد نقاشی کودکانه میکشد. به همین خطخطیهای کودکانه خود احترام بگذارید. لطفاً یک کاغذ و یک مداد بردارید و شروع کنید.
۴
ترسیم نقشه ذهنی روی کاغذ
کلمات کلیدی ذهن خود را مشخص کنید و به شکل یک خوشه انگور یا هر تصویر مرتبط دیگر، از بالا به پایین ترسیم کنید. ارتباط این کلمات را فقط خود شما میفهمید. میتوانید هرکدام از این کلمات را در یک جمله بسیار کوتاه به کار ببرید. میتوانید از تصاویر زیر هم استفاده کنید:
ـ کودکی در کنار پدر و مادر خود و مسائل خوب و بد مربوط به دوران کودکیتان.
ـ یک پروانه و احساساتتان در هنگام یک سفر گردشگری به طبیعت.
ـ یک ماشین و خاطرات سفر و جاده.
ـ یک انسان و دوستیها و دشمنیهایتان.
ـ یک درخت که شاخ و برگهای آن کلمات و جملاتی درباره یکی از نقاط قوت یا ضعفتان است.
ـ یک مغز و سر انسان و درگیری ذهنیتان.
۵
وبلاگ شخصی و شبکههای اجتماعی
راهاندازی وبلاگ یا صفحهای شخصی در یکی از شبکههای اجتماعی روش دیگری برای ثبت افکار، احساسات و خاطرات شماست. امکان دریافت نظرات خوانندگان را هم دارید. شاید به نقد و بررسی آنها علاقهمند شوید و دوست داشته باشید دغدغههای خودتان را بیشتر با آنها در میان بگذارید.
گرچه در صفحات اجتماعی نمیتوانید از خاطرات خیلی خصوصی خود بنویسید ولی برونریزی ذهن و رهاسازی احساسات درحالیکه به انسانها وصل هستید، احساس خوشایندی به شما خواهد داد. در عرض چند ثانیه با فردی در آن سر دنیا درددل میکنید و نیازتان به ارتباط با همنوعان برآورده میشود.
۶
سفرنامهنویسی
روحیات و تجربههای ما در سفر، درصدی از زوایای پنهان ناخودآگاه ما را آشکار میکند. با تجزیهوتحلیل تجربههای تلخ و شیرین سفرهایمان، ویژگیهای مثبت و منفی ما روشن میشود. سفرهایتان را عنوانبندی کنید تا بهتر بتوانید درباره آنها با جزئیات توضیح بدهید. به سفرنامهتان به چشم یک اثر ادبی ایدهآل نگاه نکنید. بگذارید احساساتتان در نوشتههایتان جریان پیدا کند تا در میان شرح این سفرها به خودشناسی عمیقی برسید. خواندن چند سفرنامه از نویسندگان مشهور برایتان مفید خواهد بود. در سفرنامههایتان میتوانید درباره مطالب زیر بنویسید:
ـ رؤیاییترین سفرتان
ـ تلخترین خاطرات سفر
ـ دلتنگی نسبت به سفری خاص
ـ اجتناب از سفر و دلایل آن
۷
داستان کوتاه یا رمان
رمانها و داستانهای کوتاه، حاصل همراهی تجربههای شخصی نویسنده و تخیلات اویند. این کار ذهن شمارا تخلیه میکند. سخت نگیرید و از تجربههای پیشپاافتاده خود شروع کنید. اگر علاقهمند باشید میتوانید با ساختار فنی نوشتن داستان کوتاه آشنا شوید و تمرین کنید. میتوانید از زبان خودتان (من) یا دوم شخص و سوم شخص (تو، او) بنویسید. میتوانید با چیزهایی که در اطرافتان هستند حرف بزنید و به آنها شخصیت انسانی بدهید. سعی کنید از هر واژهای برای بیان شدیدترین حالات احساسی خودتان استفاده کنید. میتوانید از مسائل زیر در داستانهایتان بنویسید:
ـ یک خاطره تفریحی در یک تا سه صفحه
ـ یک خاطره روانشناختی مثل ترس و اضطراب در یک تا سه صفحه
ـ یک خاطره از دوران دبستان
ـ یک خاطره از پدر یا مادر
ـ یک خاطره از یک حیوان
ـ یک خاطره از گذراندن یک روز در طبیعت
تهیه و تنظیم: کبرا حسینی
نوشته روشهای گوناگون نوشتار درمانی اولین بار در مدرسه نویسندگی. پدیدار شد.